Biała śmierć - cukier, mąka, a może sól?

Jeszcze do niedawna przekonywano nas, że cukier krzepi. Jak się jednak okazuje, jego regularne spożycie może być nie tylko niewskazane, ale i wręcz niebezpieczne dla zdrowia. Podobne opinie pojawiają się w odniesieniu do mąki oraz soli. Gdzie leży prawda?

Wszystkie te trzy składniki – sól, cukier i mąkę – wykorzystuje się w większości produktów. Nie tylko tych dostępnych w hipermarketach, ale również tych przygotowanych własnoręcznie. Wyeliminowanie ich z diety określa się często jako pierwszy krok ku smukłej sylwetce i lepszemu zdrowiu. W internecie można znaleźć szereg porad na ten temat, dotyczących dopuszczalnych ilości, rozmaitych konsekwencji czy zdrowszych zamienników. Niestety, pojawia się wśród nich także sporo mitów. Czas się nad tym pochylić!

Sól

Jedną z głównych konsekwencji wynikających z nadmiernego spożywania soli jest zatrzymanie wody w organizmie w celu zachowania równowagi płynów. Niektóre środowiska badawcze wiążą to zjawisko ze wzrostem ciśnienia krwi, wprowadzając prostą do wyjaśnienia tezę na temat negatywnego oddziaływania chlorku sodu. Prowadzone w tym zakresie badania ukazują całkowicie odmienne rezultaty, trudno więc potwierdzić jej zasadność. W wyniku eksperymentu przeprowadzonego przed sześcioma laty na Uniwersytecie Bostońskim uznano, że obydwa zjawiska nie są ze sobą powiązane.

Jak wskazują najnowsze badania, wyeliminowanie soli z diety jest zasadne wyłącznie w przypadku nadwrażliwości na ten składnik lub przy nadciśnieniu tętniczym. Wykluczając ją z diety, nie uzyskasz zasadniczej poprawy w funkcjonowaniu organizmu. Oczywiście warto pamiętać, by nie dostarczać jej w nadmiarze, ale przekroczenie granicy będzie o wiele trudniejsze niż mówiło się w ostatnich latach. Jeszcze niedawno za maksymalną, zdrową dawkę uznawało się 1500 mg chlorku sodu na dzień, zaś według najnowszych naukowych publikacji jest ona kilkakrotnie wyższa – wynosi nawet do 7000 mg.

Czy wobec powyższego można określić sól mianem białej śmierci? Jedynie w przypadku, gdy spożywamy jej więcej niż trzy łyżeczki na dzień (jedna łyżeczka to jakieś 2300 mg). Przy czym należy pamiętać, że chlorek sodu kryje się – w różnych ilościach – niemal wszędzie, dlatego warto czytać etykiety kupowanych produktów.

Mąka

Mąka w głównej mierze składa się z węglowodanów, których nadmiar nie jest pożądany zwłaszcza, jeżeli dążymy do zgubienia zbędnych kilogramów. Jednak to nie oznacza, że powinniśmy całkowicie wyłączyć pieczywo z diety (chyba mało kto sobie to wyobraża). Ważniejsze jest to, by stawiać na odpowiednie jego rodzaje. Cukry zawarte w mące pełnoziarnistej są wchłaniane znacznie wolniej niż te z mąki oczyszczonej. Czytaj: zjedzenie kromki chleba razowego zaspokoi twój głód na znacznie dłużej niż pszennej kajzerki i jednocześnie w mniejszym stopniu przyczyni się do powstania “boczków”.

Poza tym pieczywo pełnoziarniste – wbrew obiegowej opinii – wcale nie oddziałuje bardziej prozdrowotnie niż to z mąki oczyszczonej, ale powyższe argumenty chyba wystarczą w zupełności, by podjąć decyzję, które jeść.

Czy mąka zasługuje, by określić ją mianem białej śmierci? Raczej nie, szczególnie ta pełnoziarnista. Tym bardziej, że trudno wyobrazić sobie bez niej życia. W końcu bez niej nie powstałoby wiele spośród naszych ulubionych potraw. I mamy tu na myśli nie tylko pizzę, ale również chociażby dania idealne dla osób budujących masę mięśniową, jak np. omlety z odżywką białkową.

Cukier

Poza tym, że jest smaczny, trudno wskazać jakiekolwiek jego zalety. Można natomiast wymienić całe mnóstwo konsekwencji jego regularnego spożywania. Jedna z najpopularniejszych (i najmniej pożądanych) to, rzecz jasna, wpływ na wzrost tkanki tłuszczowej w organizmie. Ponadto, jedząc regularnie duże ilości cukru, narażamy się na wystąpienie cukrzycy, miażdżycy czy nadciśnienia. Zbyt wysoki poziom cukru we krwi, utrzymujący się przez dłuższy czas, przyczynia się do osłabienia i uszkodzenia mięśnia sercowego, a także obniżenia sprawności mózgu (mogą pojawić się problemy z pamięcią, koncentracją i samopoczuciem).

Wciąż mało? No to wspomnijmy jeszcze o tym, jak cukier wpływa na nasz wygląd. Poza tym, że sprzyja tyciu, przyspiesza procesy starzenia się skóry oraz przyczynia się do powstawania próchnicy i problemów grzybiczych.

W konkurencji z mąką i solą cukier wygrywa zdecydowanie i to on zasługuje na określenie “biała śmierć”. Niestety, jest to substancja niezwykle uzależniająca, ale na pocieszenie napiszemy, że sacharozę łatwo zastąpić. Przede wszystkim miodem (choć uwaga, bo poza tym, że pyszny i zdrowy, jest także kaloryczny) oraz słodzikami, takimi jak ksylitol, erytrytol czy stewia (o słodzikach – m.in. o tym, czy są zdrową alternatywą dla cukru – dowiesz się więcej z tego artykułu).